Các phương pháp điều trị ung thư hiện nay như hóa – xạ trị có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn. Tùy vào cơ địa của mỗi bệnh nhân mà bị loại tác dụng phụ khác nhau, vậy có cách nào làm giảm tác dụng phụ của hóa trị, xạ trị trong điều trị ung thư không ? Chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu về vấn đề này qua bài viết hữu ích sau đây.
Trong điều trị ung thư hiện nay, các biện pháp hoá trị và xạ trị tuy đã có những tiến bộ vượt bậc mang lại nhiều hy vọng cho bệnh nhân ung thư, nhưng đi kèm với chúng luôn là các tác dụng phụ không mong muốn.
Tác dụng phụ thường gặp sau Hoá trị và Xạ trị của bệnh nhân ung thư là:
– Giảm sức đề kháng.
– Thiếu máu (giảm số lượng hồng cầu).
– Tổn hại các tuyến nước bọt, gây khô miệng và khó nuốt
– Buồn nôn và nôn, mệt mỏi, nhất là vào giai đoạn cuối của liệu trình hoá trị.
– Rụng tóc: thường khởi phát từ 3-4 tuần sau chu kỳ điều trị đầu tiên.
– Lở loét niêm mạc miệng.
– Tiêu chảy.
– Tê và châm chích ở tay chân, đau các cơ và các khớp
– Viêm da: xảy ra với khoảng 85-95% bệnh nhân ung thư, thường xuất hiện vào ngày thứ 5-10 của xạ trị
Bên trên là những triệu chứng phổ biến do tác dụng phụ hóa trị, xạ trị ung thư gây ra, người bệnh có thể mắc nhiều triệu chứng cùng 1 lúc. Bây giờ chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu kỹ hơn và cách ngăn ngừa từng loại.
Cách làm giảm tác dụng phụ của hoá xạ trị trong điều trị ung thư
Thiếu máu
Những bệnh nhận đang hóa – xạ trị ung thư thường bị thiếu máu do ảnh hưởng của tác dụng phụ gây ra. Người bệnh có những triệu chứng như mệt mỏi, khó thở, đầu óc choáng váng, chóng mặt hoặc ngất xỉu, đau đầu, tim đập nhanh, da xanh xao.
Cách khắc phục :không làm việc nặng, nên dành thời gian nghỉ ngơi để cơ thể phục hồi lại, mỗi ngày tâp dành 15 – 20 phút cho các bài tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, tập dưỡng sinh hay vận động nhẹ phù hợp với thể trạng hiện tại. Ngoài ra bạn cần phải bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cho cơ thể và những thực phẩm giàu protein hoặc sắt.
Mất cảm giác thèm ăn
Đa số người bệnh ung thư sau khi hóa tri, xạ trị đều mất đi cảm giác thèm ăn gây nên suy kiệt cho cơ thể, có thể dẫn đến tình trạng nguy hiểm đó là không đủ sức khỏe cho chu kỳ điều trị tiếp theo khiến cho bệnh tình càng nặng. Để không xảy ra điều này người bệnh hãy chia nhỏ các bữa ăn ra làm nhiều lần trong ngày, có thể ăn bất kỳ lúc nào mỗi lần 1 ít, ăn những đồ ăn mềm, dễ nuốt, chế độ ăn nhiều rau xanh, củ quả và uống nhiều nước là điều rất tốt cho người bệnh. Ngoài ra cũng có thể bổ sung các thực phẩm hay các loại thuốc hỗ trợ kích thích ăn ngon miệng.
Đau
Tác dụng phụ của hóa xạ trị ung thư có thể gây ra cho người bệnh cảm giác đau toàn thân hoặc 1 phần nào đấy trên cơ thể, điều này gây ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống sinh hoạt của bệnh nhân. Để giảm các cơn đau do tác dụng phụ gây ra đầu tiên bạn nên hỏi trực tiếp bác sĩ, có thể bác sĩ sẽ kê đơn thuốc cho bạn hay chỉ định liệu pháp cho bệnh nhân. Đồng thời kết hợp các phương pháp điều trị như châm cứu, vật lý trị liệu, xoa bóp, massage trị liệu cũng có thể làm giảm các cơn đau, dành thời gian trong ngày tích cực vận động nhẹ sẽ giúp bệnh tình được cải thiện.
Rụng tóc
Đa phần người bệnh ung thư sau khi xạ trị mũi thứ 2 hay điều trị hóa chất chu kỳ thứ 2 bắt đầu có hiện tượng rụng tóc và dẫn đến tình trạng trọc đầu, về vấn đề này thì không có cách phòng tránh mà chỉ có cách khắc phục bằng phương pháp đội tóc giả, quấn khăn che đầu hoặc sử dụng những loại dầu gội hỗ trợ mọc tóc để giảm bớt phần nào đi mà thôi.
Buồn nôn và ói mửa
Hiện tượng thường thấy của người bệnh sau khi xạ trị – hóa trị xong, trong thời gian này người bệnh chỉ cần ngửi thấy mùi lạ, nặng mùi hay mùi của đồ ăn thôi cũng cảm thấy buồn nôn và có thể nôn. Hiện tượng này kéo dài khoảng vài ngày hoặc 1 tuần tùy từng mỗi bệnh nhân.
Ngoài ra còn có các triệu chứng mà tác dụng phụ gây ra như đã nêu ở trên và đa phần chúng đều xuất hiện trong 1 thời gian ngắn rồi hồi phục, để có thể khắc phục nhanh những tác dụng phụ này giúp cơ thể trở về bình thường người bệnh cần phải sử dụng những liệu pháp bổ sung như vận động thể dục thể thao hàng ngày, tập những bài thể dục nhẹ phù hợp với thể trạng của người bệnh, ăn uống điều độ có thể chia làm nhiều bữa nhỏ, sử dụng các phương pháp điều trị ung thư khác như châm cứu, massage, người bệnh có thể sử dụng các sản phẩm hỗ trợ nâng cáo sức đề kháng và hệ miễn dịch cho cơ thể.